Duidelijke informatie over de warmtepomp

Een overzicht van informatie voor wie zich wil verdiepen in de mogelijkheden van de warmtepomp. Duidelijke informatie over de verschillende soorten warmtepompen, de verschillen en alle voor- en nadelen. Ook vind je hier informatie over de slimme combinatie van warmtepomp, zonnepanelen en lidmaatschap van een zonnecollectief. De tekst is als aanvulling bedoeld bij het blog over de eigen ervaringen met de aanschaf van een warmtepomp. 

 

Wat is een warmtepomp

Een warmtepomp is eigenlijk een omgekeerde koelkast. Met behulp van een koudemiddel wordt er warmte uit de lucht, de bodem of uit water gehaald en getransporteerd naar het huis waar de warmte gewenst is. Die warmte gebruik je meestal voor vloerverwarming of radiatoren.

Is de warmtepomp nieuw?

Nee, echt nieuw is de techniek zeker niet. In Nederland is deze techniek heel gebruikelijk in bedrijfsgebouwen. De warmtepomp staat dan vaak op een plat dak. Buiten Nederland wordt de warmtepomp ook al jaren ingezet. Een eenvoudige warmtepomp kan in Zuid Europa een hotelkamer koelen maar ook verwarmen. In Nederland is de belangstelling nu pas gegroeid sinds de noodzaak om minder gas te gebruiken duidelijk is geworden. 

Voordelen van een warmtepomp

  • Het is een schone vorm van energie opwekking

Bij het gebruik van een warmtepomp worden er, in het ideale geval, geen fossiele brandstoffen zoals olie, gas, steenkool of hout gebruikt. Dit betekent dat het een echt duurzame oplossing is. Dit geldt natuurlijk vooral als je zelf de energie die je nodig hebt voor de warmtepomp zelf kunt opwekken met zonnepanelen.

  • Het rendement is heel hoog

Een HR-CV ketel heeft een rendement van circa 95%. Een warmtepomp heeft een rendement van 300 tot 500 procent. De warmtepomp gebruikt alleen energie voor de ventilator. De warmte zelf wordt alleen verzameld en 'verplaatst' van buiten naar binnen. Het werkelijke rendement wordt overigens door veel factoren beinvloed. Dit is een zeer globale indicatie.
 

Kan een warmtepomp in een bestaand huis geplaatst worden?

Voor plaatsing in een bestaand huis komt vooral de hybride variant van de lucht/water warmtepomp in aanmerking. Dit is de meest betaalbare warmtepomp. Belangrijk is wel dat je huis redelijk goed geïsoleerd is. Minimaal heb je spouwmuurisolatie, vloer- en dakisolatie en dubbel glas. Een tochtvrij geïsoleerd huis is belangrijk omdat de warmtepomp 24 uur per dag gelijkmatig zijn warmte afgeeft. Er is geen dag- en nacht stand en er is dus ook geen tijdklok nodig. Mocht de capaciteit ontoereikend zijn in de winter dan kan de CV ketel eenvoudig en volautomatisch bijspringen. Je hoeft dus echt niet bang te zijn voor een koud huis. De temperatuur waar de CV ketel gaat 'helpen' kan uiteraard worden ingesteld voor optimaal comfort en maximale besparing.
 

Heb ik vloerverwarming nodig?

In het artikel met gebruikservaringen met de NIBE warmtepomp op deze site  kun je meer lezen over de combinatie met gewone radiatoren zonder vloerverwarming. Pas in het voorjaar van 2020 wordt duidelijk of de keuze voor deze combinatie een goed werkende is. Ik hoop van wel en ik verwacht ook dat het goed kan omdat de radiatoren ook een groot deel van het jaar lauw-warm aanvoelen.
 

Kan ik met een warmtepomp ook water voor keuken en badkamer verwarmen?

Dit is zeker mogelijk. Een warmtepomp levert een laag vermogen dus je hebt dan wel een boiler nodig om een voorraad warm water aan te leggen. Dat water moet voldoende heet zijn ivm hygiëne eisen, minimaal 60 graden. Een warmtepomp houdt juist van iets lagere temperaturen voor het hoogste rendement. Er zijn ook oplossingen met opslag op lage temperatuur, circa 40 graden. Dan kan een naverwarmer die wekelijks automatisch wordt ingeschakeld zorgen voor de legionella beveiliging. Door dit alles valt het rendement wat minder gunstig uit dan voor verwarming.

Combineren van de warmtepomp met zonnepanelen

De warmtepomp wordt vaak gecombineerd met zonnepanelen op het dak. Dat is ook logisch want zo kun je het extra stroomgebruik zelf opwekken tegen lagere kosten. Als je beide zaken in één keer regelt kan de leverancier zorgen voor een optimale afstemming van de capaciteit op je eigen stroomvraag en op de extra vraag van de warmtepomp.

Afbouw salderingsregeling gunstig voor combi zonnepanelen en warmtepomp

Kort geleden werd de definitieve regeling bekend voor de afbouw van de salderingsregeling. Deze afbouw zal minder snel gaan dan werd verwacht. Dit is zeer gunstig voor de combinatie van een warmtepomp en zonnepanelen. In de winter is de opbrengst van de zonnepanelen minimaal. Dat is dit jaar wel gebleken. De mogelijkheid van salderen is dan een mooi extraatje.

Bij de aanschaf van de warmtepomp in 2019 hield ik rekening met beperkte salderingsmogelijkheden. In de berekeningen voor aanschaf is het dan ook ook niet meegenomen. Nu blijkt dat ik zelfs in 2027 nog meer dan de helft van de stroom mag salderen. Meer info in het bericht op de site van Vereniging Eigen Huis.

De volledige tekst van het ministerie over de veranderingen in de salderingsregeling vind je op de site van de Overheid

Voor de combinatie van de warmtepomp en eigen zonnepanelen is dit een hele gunstige regeling. Nog vier jaar lang kun je alle energie die je in de zomermaanden van je eigen dak haalt in de winter verrekenen met het gebruik van je warmtepomp. Het restant wat je dan nog over hebt kun het het beste tegen een hoog tarief verkopen via bijvoorbeeld het zonnecollectief van Vandebron. Meer info daarover hieronder.

Het zonnecollectief van Vandebron

Bij het zonnecollectief van Vandebron is die vergoeding voor stroom die je teruglevert aan het net ongeveer de helft hoger dan de marktprijs. Dit is een voordelige oplossing voor stroom die je niet zelf kunt gebruiken.  Let op! Het zonnecollectief is een aparte afdeling bij Vandebron met eigen voorwaarden en tarieven.

Klimaatwet en gastarieven

Hat gas zal de komende jaren een stuk duurder worden. Gedurende de komende twaalf jaar zal de energiebelasting op gas met 75 procent moeten stijgen om de mensen zover te krijgen dat ze van het aardgas af gaan. Dat is voorgesteld in de eerste Nederlandse Klimaatwet die wordt opgesteld onder leiding van Diederik Samson. Naast deze enorme stijging zal de belasting op stroom juist flink dalen, met ongeveer 50%. Hierdoor worden duurzame alternatieve zoals elektrische warmtepompen een stuk interessanter als alternatief voor het verwarmen door middel van aardgas. Doel van de maatregelen is om in 2050 95% minder CO2 uit te stoten in vergelijking met 1990. Voor 2020 zijn de cijfers bekend. Het gas zal 8 cent per kuub duurder worden. Stroom zal iets goedkoper worden. Dit zijn goede redenen om nu al te denken over de aanschaf van een warmtepomp.

Warmtepomp in de media

Er is veel aandacht in de media voor warmtepompen. Helaas is er ook veel negatieve aandacht. Met name grootschalige experimenten op wijkniveau (stadsverwarming) leiden niet altijd tot de beloofde resultaten. Daarbij betalen de bewoners bij dergelijke experimenten niet de echte kosten maar een vast bedrag gekoppeld aan de gasprijs. Met de stijgende gasprijs klopt dit natuurlijk niet. Ook worden andere slechte ervaringen vaak breed uitgemeten. Het programma TROS Radar spant hierbij de kroon. Hieronder enkele links naar berichten uit de media.

Verschillende soorten warmtepompen

De lucht/lucht warmtepomp

De lucht/ lucht warmtepomp lijkt het meest op een airco installatie. De warmte wordt uit de buitenlucht gehaald en binnen aan de lucht weer overgedragen via een binnen unit. Op dezelfde manier kan hij ook koelen. Het is een efficiënte manier van verwarmen en koelen maar niet zo zuinig als de andere types. Dit type valt daarom niet onder de subsidieregelingen van de overheid.

Lucht/water warmtepomp

De lucht/water warmtepomp haalt de warmte ook uit de lucht. Hij brengt die warmte over op water wat vervolgens gewoon door radiatoren of door de vloerverwarming kan stromen. Hij kan werken met buitenlucht maar er zijn ook types die werken op de afvoerlucht van een ventilatiesysteem. Dan is de capaciteit wel erg beperkt.

Hybride lucht/water warmtepomp

Als je de lucht/water warmtepomp combineert met een bestaande HR-CV ketel heb je een hybride systeem. Dit is de meest aantrekkelijke warmtepomp voor renovatie in bestaande woningen in Nederland. De warmtepomp en de CV ketel hoeven niet van hetzelfde merk te zijn. De CV ketel kan bijspringen in de winter als het heel erg koud is. Ook kan de keuze gemaakt worden om de voorziening van warm water door de CV ketel te laten doen. Je kunt zelfs in stappen werken naar een volledig electrisch systeem.

Bodem/water warmtepomp

Als je de warmte uit de bodem haalt met een buizensysteem heb je een bodem/waterpomp ook wel brine waterpomp genoemd. Het is een zeer efficiënte manier van verwarmen als het goed wordt gebouwd. Het is wel een stuk duurder om aan te leggen want je moet nogal wat boorwerkzaamheden laten verrichten.  

Water/water warmtepomp

Deze warmtepomp maakt gebruik van grondwater. Het water wordt omhoog gepompt en de warmte wordt gebruikt. Daarna gaat het water afgekoeld de grond weer in. Het systeem kan ook heel goed als koelsysteem worden gebruikt. Net als de bodem/ water warmtepomp gaat het om een kostbaar systeem. Het systeem wordt vaak gebruikt in grotere projecten met veel aangesloten woningen.

Wat kost een hybride lucht/water warmtepomp?

Deze bedragen dienen als globale indicatie. U kunt er natuurlijk geen rechten aan ontlenen. Reken op circa 4000 euro voor een warmtepomp van een goed merk. Daarvan is circa 1800 euro als subsidie terug te ontvangen bij de overheid. De installatie vormt in een bestaande woning een flink onderdeel van de totale kosten, soms meer dan de helft van de kosten. Het hangt van de situatie af wat die werkelijke kosten zijn. Een totaal bedrag van 9000 euro voor de warmtepomp inclusief installatie is een indicatie. Daar kun je ook een keuken voor kopen maar die zul je nooit terugverdienen. In mijn eigen rekenvoorbeeld ga ik op dit moment uit van een terugverdien tijd van circa 12 jaar.  Prijsindicaties voor andere types warmtepompen die vaak veel duurder zijn vind je op warmtepompweetjes.nl.

Stappenplan voor de aanschaf van een warmtepomp

  • Zoek goede informatie op internet. Hieronder staan enkele bruikbare links. Negeer de berichtgeving op social media die vaak getuigen van weinig inhoudelijke verdieping en ter zake doende kennis. Een goede indicatie is dat alle types warmtepompen veelal op één hoop gegooid worden en vervolgens afgedaan worden als veel te duur. Een stadsverwarmingsproject laat zich echt niet vergelijken met relatief klein renovatieproject op basis van een hybride lucht/water warmtepomp in een bestaande woning.
  • Onderzoek of je alle mogelijkheden van isolatie hebt benut want dit gaat echt voor de installatie van de warmtepomp. Uitgangspunt moet zijn, een tochtvrij huis. 
  • Zoek een goede installateur. Een ervaren installateur behoedt je voor verkeerde keuzes, zorgt voor een deugdelijke installatie en helpt je ook na installatie met een goede service. Een goed aangelegde en optimaal ingestelde installatie is kostbaar maar je hebt dan wel een echt duurzame installatie. 
  • Neem de tijd, hou rekening met levertijden en een toenemend tekort aan vakbekwame monteurs. Ik verwacht dat dit tekort alleen maar zal toenemen. Een reden te meer om niet te wachten maar nu al rustig rond te kijken naar de mogelijkheden.
  • Vraag na de montage van je warmtepomp de ISDE subsidie aan. Dit gaat eenvoudig en snel via de site van de overheid over ISDE subsidie. Een nieuwe voorwaarde per 2018 is dat montage door een deskundige vakman verplicht is. Dit zal meestal geen probleem zijn en is aantoonbaar met je aankoopbon. Je kunt op 'De winkel van ons allemaal' een warmtepomp kopen en zelf gaan prutsen maar dan krijg je geen subsidie en mogelijk ook geen warm huis. Ze zijn er echt hoor op bolcom zoals via deze link is te zien.

Animatie van de werking van een warmtepomp 

De firma Vaillant heeft een duidelijke animatie waarin de werking van een warmtepomp wordt uitgelegd.

 

Links (praktische informatie)

Links (actueel nieuws energietransitie)

  • Duurzaam denken is nog niet duurzaam doen

    Het merendeel van de Nederlanders (65%) maakt zich zorgen om de opwarming van de aarde. Om hier iets aan te doen kijken burgers vooral naar de overheid en het bedrijfsleven. Nederlanders willen dat de overheid meer doet om klimaatverandering tegen te gaan. Aan hun eigen (niet zo duurzame) gedrag lijken ze weinig te willen of kunnen veranderen. Ondertussen neemt de scepsis over klimaatmaatregelen toe. Dit blijkt uit onderzoek van I&O Research in opdracht van Binnenlands Bestuur uit maart 2019.

     

De vele voordelen van Zonnestudio Rietlanden

  • Gastvrije ontvangst
  • Deskundige begeleiding
  • Huidanalyse bij eerste bezoek
  • Geen wachttijden
  • Niet poetsen, dat doen wij
  • Voordelige kuurkaarten
  • Vrij parkeren

Jouw zekerheid

Wij zijn aangesloten bij de branchevereniging SVZ. Je wordt altijd geholpen door een van de eigenaren van de zonnestudio, beiden erkend zonneconsulent.

Direct boeken?

Je kunt hier rechtstreeks een van onze zonnebanken boeken via de blauwe knop.

Actueel

Bekijk hier informatie over acties of aanbiedingen, bijzonderheden rond openingstijden of ander nieuws.

Reviews

Reviews werken als mond tot mond reclame maar dan op internet. Hier meer informatie.

Heb je een vraag? Anne helpt je graag verder!
Cookies

Door gebruik te maken van deze website gaat u akkoord met onze privacyverklaring