Niels Finsen Nobelprijswinnaar met lichttherapie
In de afgelopen honderd jaar is er een grote ontwikkeling geweest rondom de lampen die we hebben bedacht om de zon te imiteren. Duidelijk is dat de ontwikkeling van de zonnebank vooral ontstaan is in de hoek van de medische wetenschap. De eerste wetenschapper die door had dat je met licht kon genezen was de Deense wetenschapper Niels Finsen. Zijn eigen ziektegeschiedenis had een grote invloed op zijn carrière. Hij wist dat zijn ziekteverschijnselen minder werden of verdwenen als hij regelmatig in de zon kwam. Finsen experimenteerde met kunstlicht en ontdekte de helende werking van uvB licht op tuberculose. Ook behandelingen van pokken met licht waren succesvol. Hij kreeg in 1903 de Nobelprijs voor geneeskunde. Zijn UV stralers zijn bekend geworden onder de naam Finsen lamp.
Meer medische toepassingen voor lichttherapie
Na Finsen kwamen andere wetenschappers in de eerste helft van de twintigste eeuw met andere lampen die hielpen bij rachitis of Engelse ziekte. Rachitis is een groeistoornis door gebrek aan vitamine D. Vanaf de jaren ’50 tot en met de jaren ‘70 komt de periode van infraroodlampen en hoogtezonnen voor consumenten thuis. De infraroodlampen zijn goed voor de spieren en hoogtezonnen zijn de eerste gezichtsbruiners. In de jaren ’80 is het al gebruikelijk om gewoon een goedkoop ticket naar de zon te boeken en neemt de belangstelling af. Ook zijn er de eerste zonnehemels die een hogere kwaliteit nastreven dan de bescheiden hoogtezonnetjes.
De eerste zonnebanken met alleen UV-A licht
De wetenschappelijke ontwikkeling staat sinds die tijd niet stil. In de jaren tachtig hadden veel zonnehemels lampen met vooral UV-A straling. Zo werd je wel bruin en UV-A werd als de meest veilige straling beschouwd. Dit is achterhaald. We weten nu dat de toevoeging van UvB juist wel van belang is. Vreemd genoeg blijkt de huidige actuele kennis van dermatologen over zonnebanken op te houden in de jaren '80. Steeds opnieuw draaien ze het riedeltje over alleen UV-A licht bij zonnebanken af. Onzin, dat is echt van bijna dertig jaar geleden. Wanneer krijgen jullie nieuwe studieboeken?
Moderne zonnebanken
Moderne zonnebanken hebben een mix van UvA en UvB die eigenlijk veel lijkt op de mix die we van de echte zon krijgen. Daardoor is de bescherming ook hetzelfde als die van het bruin door de echte zon. In de jaren negentig schoot dit door met de turbobruiners en steeds krachtiger zonnebanken. Daar is een einde aan gekomen door de regelgeving in 2007 voor zonnestudio’s. Er is nu een veilig maximum van straling vergelijkbaar met de zon in een tropisch land. Het maatwerk per persoon wordt nu simpelweg met de tijdklok geregeld. En wat de veilige mix van UV-A en UV-B betreft. Alleen bij een zonnebank is die mix constant van samenstelling. In de atmosfeer hangt dit af van het tijdstip van de dag, van de breedtegraad en van de lokale weersomstandigheden. Als je geen gekke dingen doet zoals veel te lang in de zon blijven dan kan je lichaam dit allemaal aan.
Bestaande en nieuwe medische toepassingen van lichttherapie
Een overeenkomst met ruim een eeuw geleden is er nog wel. Nog steeds wordt er veel onderzoek gedaan naar medische toepassingen van lichtstralen. Vanaf de jaren ’70 kennen we de puv A therapie tegen psoriasis. Andere toepassingen van een vorm van lichttherapie helpen tegen o.a. bronchitis, migraine en acne. Bekend is de toepassing van lichttherapie tegen een winterdepressie. Ook bij dementie en ADHD zijn succesvolle experimenten gedaan.
Links en bronnen
Vind jij de geschiedenis van deze apparaten interessant dan kun je veel lezen op de site van extralight.info. Daar staan nog meer links naar oude filmpjes. De inhoud is deels gebaseerd op het boek van Han van der Rhee.
- Han van der Rhee; Zonwijzer.ISBN 978 90 351 4188 9 Tijdelijk voor hele lage prijs!
- Foto’s met toestemming: www.extralicht.nl
- Info over herfstdepressie en winterblues en koopwijzer daglichtlampen
Rutger Slim Zonnestudio Rietlanden, oorspronkelijke gepubliceerd 28-8-2014
Heb je een vraag?